Najnowsze zmiany w Kodeksie pracy dostosowujące jego przepisy do przepisów unijnych w zakresie ochrony danych osobowych (rozporządzenie RODO) weszły z życie 4 maja 2019 r. Zgodnie z nowymi przepisami od kandydatów do pracy nie można wymagać podania imion rodziców i miejsca zamieszkania. Możliwe jest natomiast żądanie od nich danych kontaktowych, ale o tym, jakie dane podać, decyduje sam kandydat. W nowym stanie prawnym pracodawca nie może również żądać od kandydata na pracownika danych dotyczących jego wykształcenia, kwalifikacji zawodowych oraz przebiegu dotychczasowego zatrudnienia, jeśli nie są one niezbędne do wykonywania pracy, o którą się ubiega. Takich danych pracodawca będzie mógł żądać dopiero od pracownika. Nowe przepisy regulują także przetwarzanie w stosunkach pracowniczych tzw. danych wrażliwych. Zgodnie z nimi zgoda osoby ubiegającej się o zatrudnienie lub pracownika może stanowić podstawę przetwarzania przez pracodawcę danych osobowych wrażliwych, o których mowa w art. 9 ust. 1 RODO, wyłącznie w przypadku, gdy przekazanie tych danych osobowych następuje z inicjatywy osoby ubiegającej się o zatrudnienie lub pracownika.
Ponadto od 1 stycznia 2019 r. obowiązują nowe zasady prowadzenia i przechowywania dokumentacji pracowniczej. Obecnie można ją prowadzić również w formie elektronicznej, a nie wyłącznie – tak jak do tej pory – w formie papierowej. Okres przechowywania dokumentów kadrowych uległ skróceniu z 50 lat do 10 lat. Zmiany w zasadach prowadzenia dokumentacji pracowniczej wiążą się z licznymi dodatkowymi obowiązkami, jakie mają pracodawcy w tym zakresie, m.in. dotyczącymi przejścia z formy papierowej na formę elektroniczną prowadzenia dokumentacji kadrowej.
Te oraz wszystkie inne zmiany w zakresie prawa pracy zostały uwzględnione w publikacji „Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami”. Zawiera ona aktualną treść ustawy oraz praktyczny komentarz do każdego działu Kodeksu pracy ze szczególnym uwzględnieniem najnowszych zmian.
W publikacji omówione zostały m.in.:
● wchodzące w życie 4 maja 2019 r. zmiany dotyczące ochrony danych osobowych pracowników – wprowadzono nowy katalog danych, jakich można wymagać od kandydata do pracy oraz pracownika, a także zakaz prowadzenia monitoringu w pomieszczeniach zajmowanych przez związki zawodowe;
● obowiązujące od 1 stycznia 2019 r. zmiany dotyczące prowadzenia i przechowywania dokumentacji pracowniczej – wprowadzono możliwość prowadzenia dokumentacji kadrowej w formie elektronicznej i skrócono okres przechowywania tych dokumentów, a jednocześnie przewidziane zostały wyjątki w zakresie krótszego okresu przechowywania akt osobowych;
● obowiązujące od 1 stycznia 2019 r. zmiany dotyczące zakładania i zrzeszania się w związki zawodowe – prawo wstępowania do związków zawodowych oraz ich zakładania uzyskają osoby pracujące na umowy cywilnoprawne i samozatrudnieni;
● obowiązujące od 25 listopada 2018 r. nowe zasady wygasania umów o pracę w przypadku śmierci pracodawcy – ustanowienie zarządu sukcesyjnego przez pracodawcę prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą nie spowoduje wygaśnięcia umów o pracę z dniem jego śmierci;
● obowiązujące od 22 listopada 2018 r. zasady przekształcania umów na czas określony w umowy na czas nieokreślony – 21 listopada 2018 r. minęły 33 miesiące od wejścia w życie przepisów wprowadzających limity dla umów o pracę na czas określony, a zatem po tym terminie niektóre z takich umów mogą z mocy prawa przekształcić się w umowy na czas nieokreślony.
Komentarz został przygotowany przez autorów-praktyków. Pomocą w zrozumieniu i stosowaniu nowych rozwiązań prawnych są liczne przykłady, wzory dokumentów oraz tabelaryczne zestawienia.
Stan prawny na 6 maja 2019 r.
